![[Image: ruqya_tumor_issiq-sovuq_shirkdir.jpg]](https://tavhid.com/downloads/instagram/hadis/ruqya_tumor_issiq-sovuq_shirkdir.jpg)
Admin 07-10-2010, 12:04 AM
Шаъбоннинг охирги куни рўза тутиш
[mp3]https://tavhid.com/downloads/fatvolar/roza/nafl_roza/nafl_roza_007_shabonning_oxirgi_kuni_roza_tutish.mp3[/mp3]
Юклаб олиш [mp3]
Савол: Шаъбоннинг охирги куни рўза тутиш мумкинми?
Жавоб: Агар сен одатда душанба ва пайшанба кунлари рўза тутсанг, шаъбон ойининг охирги куни душанба ёки пайшанба кунига тўғри келиб қолса, унда рўза тутавер. Бу Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг мана бу сўзларига мувофиқдир: «Рамазондан бир ёки икки кун олдин рўза тутманглар. Бироқ (одатда) рўза тутаётган бўлса тутаверсин». Агар кимдир кунора рўза тутса, ёки душанба ва пайшанба кунлари рўза тутса ва шу кун шаъбоннинг 30 кунига тўғри келиб қолса, унда рўза тутаверсин. Чунки у одатига кўра рўза тутмоқда. Бу таъқиқланмаган, ҳатто рамазон бошланишидан аввал бўлса ҳам.
Admin 07-04-2010, 11:10 PM
Ражаб ойи ҳақида
Бисмиллаҳир роҳманир роҳийм
Борлиқни бўйсундирган Аллоҳга ҳамдлар бўлсин! Аллоҳ танланган пайғамбаримизга, унинг пок оиласи, ҳамда саҳобаларига салавоту саломлар йўлласин.
Қуйидаги сўзларни айтган Аллоҳга ҳамдлар бўлсин:
«Парвардигорингиз Ўзи хоҳлаган нарсани яратур ва (Ўзи хоҳлаган ишни) ихтиёр қилур» (Қасас: 68). Ихтиёр қилмоқ ёки танламоқ сифати, Унинг Парвардигорлик ва Ягоналигига, шунингдек ҳикмати, илми ва қудратининг камолотига далолат қилади. Унинг ихтиёр қилиши ва афзал кўришининг бир жиҳати шундан иборатки, У баъзи кун ва ойларни, қолганларидан афзал кўрган ҳолда, танлаб олди. Барча ойлардан Аллоҳ тўрттасини ажратди, уларни муқаддас қилди. Қуръоннинг қуйидаги оятида бу ҳақида айтилади:
«Албатта, Аллоҳнинг наздида, ойларнинг саноғи Аллоҳ осмонлар ва ерни яратган кунида белгилаб қўйганидек, ўн икки ойдир. Улардан тўрти уруш ҳаром қилинган (ойлар)дир. Мана шу ҳақ диндир (яъни, ҳақ ҳукмдир). Бас, у ойларда (урушни ҳалол деб жангга кириб) ўзларингизга зулм қилмангиз!» (Тавба: 36).
Ушбу ойлар Ойнинг ҳаракатига қараб ҳисобланади, кофирлар қилгандек, Қуёш билан эмас.
Ҳаром қилинган ойларга кўрсатма Қуръонда келган, бироқ уларнинг номи унда зикр қилинмаган. Уларнинг номи Суннатда зикр қилинган:
Абу Бакра Нуфай бин ал-Хорис розияллоҳу анҳу ривоят қилади, Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам дедилар: «Албатта замон Аллоҳ таоло осмонлар ва Ерни яратган кундаги ҳолатидек айланиб чиқди. Бир йил ўн икки ойдир. Улардан тўрттаси ҳаром ойлардир. Учтаси пайдар-пай келувчи зулқаъда, зулҳижжа ва муҳаррамдир ҳамда (қолган бири эса) жумодо ва шаъбоннинг орасидаги Музарнинг ражабидир» (Бухорий, Муслим ривояти).
Ушбу ой Музарнинг ражаби деб номланишига сабаб, Музар (қабиласи), қолган араблардан фарқли равишда, ушбу ойнинг ҳисоб вақтини бузиб кўрсатмас эдилар. Қолган араб (қабилалари) улар уруш даврида бўлган бўлмаганларига қараб ойларни сохталаштириш ва уларнинг кетма-кетлигини кўчириш билан шуғулланар эди. Қуйидаги оят худди шундай (ойларни) кўчиришга далолат қилади:
«Шак-шубҳасиз (ҳаром ойларни) кетга суриш ортиқ даражадаги кофирликдирки, у сабабли кофирлар бутунлай йўлдан тойилурлар. Улар Аллоҳ ҳаром қилган ойларнинг саноғини (тўрт ойга) тўғрилаб, Аллоҳ ҳаром қилган нарсани ҳалол қилиб олиш учун уни (яъни, уруш ҳаром қилинган ойларни) бир йил ҳалол десалар, яна бир йил ҳаром дейдилар» (Тавба: 37).
Шунингдек, ривоят қилинишича ушбу ойнинг Музар қабиласига нисбат берилишининг яна бир сабаби шундаки, ушбу қабила одамлари уни жуда улуғлар ва ҳурматлар эди. Бундан ушбу ойни нима сабабдан уларга нисбат берилишини тушуниш мумкин.
Ибн Форис «Муъжам макайис ал-Луға» (445-бет)да ёзади: ««Ро», «жим» ва «ба» ҳарфлар бирор нарсани бошқа бир нарса орқали қўллаб-қувватламоқ ва мустаҳкамламоққа далолат қилувчи ўзакни ҳосил қилади… Шунинг учун ҳам «ражабтул-шай» ибораси «Мен уни ҳурматладим» деган маънони англатади… Ушбу ой ражаб деб номланишига сабаб, улар (Исломдан аввалги араблар) уни улуғлар эдилар. У Шариатда ҳам улуғланади».
Жоҳилият даврида яшаган одамлар ражаб ойини «мунассил ал-асинна» (қуролни ўткир пойнакини ечишга мажбур қилувчи) деб номлар эди. Бу ҳақида Абу Ражо ал-Аторудий хабар қилади, у (қуйидагиларни) келтиради: «Жоҳилият даврида бутларга, тош ва дарахтларга сиғинардик. Бировимиз бир тошга сиғиниб юриб, ундан чиройлироқ бошқа бир тошни кўриб қолса, қўлидаги «илоҳ»ини улоқтириб, ҳалиги янги «илоҳ»га сиғиниб кетаверарди. Агар тош топилмаса, бир ҳовуч тупроққа қўйни соғиб, сўнг қотган лой атрофида тавоф қилар эдик. Ражаб ойи кирганида биз «мунассил ал-асинна» дердик ва ушбу ой мобайнида темир пойнаки (учи) бўлган бирорта ҳам найза ёки камон ўқларини пойнакини ечиб, олиб қўймасдан қолдирмас эдик» (Бухорий ривояти).
Байҳақий айтади: «Жоҳилият даврида яшаган одамлар ушбу муқаддас ойларни улуғлар эди, айниқса ражаб ойини. Улар бу ойлар мобайнида уруш қилмас эдилар».
Қуйидаги сўзларни айтган Аллоҳга ҳамдлар бўлсин:
«Парвардигорингиз Ўзи хоҳлаган нарсани яратур ва (Ўзи хоҳлаган ишни) ихтиёр қилур» (Қасас: 68). Ихтиёр қилмоқ ёки танламоқ сифати, Унинг Парвардигорлик ва Ягоналигига, шунингдек ҳикмати, илми ва қудратининг камолотига далолат қилади. Унинг ихтиёр қилиши ва афзал кўришининг бир жиҳати шундан иборатки, У баъзи кун ва ойларни, қолганларидан афзал кўрган ҳолда, танлаб олди. Барча ойлардан Аллоҳ тўрттасини ажратди, уларни муқаддас қилди. Қуръоннинг қуйидаги оятида бу ҳақида айтилади:
«Албатта, Аллоҳнинг наздида, ойларнинг саноғи Аллоҳ осмонлар ва ерни яратган кунида белгилаб қўйганидек, ўн икки ойдир. Улардан тўрти уруш ҳаром қилинган (ойлар)дир. Мана шу ҳақ диндир (яъни, ҳақ ҳукмдир). Бас, у ойларда (урушни ҳалол деб жангга кириб) ўзларингизга зулм қилмангиз!» (Тавба: 36).
Ушбу ойлар Ойнинг ҳаракатига қараб ҳисобланади, кофирлар қилгандек, Қуёш билан эмас.
Ҳаром қилинган ойларга кўрсатма Қуръонда келган, бироқ уларнинг номи унда зикр қилинмаган. Уларнинг номи Суннатда зикр қилинган:
Абу Бакра Нуфай бин ал-Хорис розияллоҳу анҳу ривоят қилади, Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам дедилар: «Албатта замон Аллоҳ таоло осмонлар ва Ерни яратган кундаги ҳолатидек айланиб чиқди. Бир йил ўн икки ойдир. Улардан тўрттаси ҳаром ойлардир. Учтаси пайдар-пай келувчи зулқаъда, зулҳижжа ва муҳаррамдир ҳамда (қолган бири эса) жумодо ва шаъбоннинг орасидаги Музарнинг ражабидир» (Бухорий, Муслим ривояти).
Ушбу ой Музарнинг ражаби деб номланишига сабаб, Музар (қабиласи), қолган араблардан фарқли равишда, ушбу ойнинг ҳисоб вақтини бузиб кўрсатмас эдилар. Қолган араб (қабилалари) улар уруш даврида бўлган бўлмаганларига қараб ойларни сохталаштириш ва уларнинг кетма-кетлигини кўчириш билан шуғулланар эди. Қуйидаги оят худди шундай (ойларни) кўчиришга далолат қилади:
«Шак-шубҳасиз (ҳаром ойларни) кетга суриш ортиқ даражадаги кофирликдирки, у сабабли кофирлар бутунлай йўлдан тойилурлар. Улар Аллоҳ ҳаром қилган ойларнинг саноғини (тўрт ойга) тўғрилаб, Аллоҳ ҳаром қилган нарсани ҳалол қилиб олиш учун уни (яъни, уруш ҳаром қилинган ойларни) бир йил ҳалол десалар, яна бир йил ҳаром дейдилар» (Тавба: 37).
Шунингдек, ривоят қилинишича ушбу ойнинг Музар қабиласига нисбат берилишининг яна бир сабаби шундаки, ушбу қабила одамлари уни жуда улуғлар ва ҳурматлар эди. Бундан ушбу ойни нима сабабдан уларга нисбат берилишини тушуниш мумкин.
Ушбу ой номланиши сабаби
Ибн Форис «Муъжам макайис ал-Луға» (445-бет)да ёзади: ««Ро», «жим» ва «ба» ҳарфлар бирор нарсани бошқа бир нарса орқали қўллаб-қувватламоқ ва мустаҳкамламоққа далолат қилувчи ўзакни ҳосил қилади… Шунинг учун ҳам «ражабтул-шай» ибораси «Мен уни ҳурматладим» деган маънони англатади… Ушбу ой ражаб деб номланишига сабаб, улар (Исломдан аввалги араблар) уни улуғлар эдилар. У Шариатда ҳам улуғланади».
Жоҳилият даврида яшаган одамлар ражаб ойини «мунассил ал-асинна» (қуролни ўткир пойнакини ечишга мажбур қилувчи) деб номлар эди. Бу ҳақида Абу Ражо ал-Аторудий хабар қилади, у (қуйидагиларни) келтиради: «Жоҳилият даврида бутларга, тош ва дарахтларга сиғинардик. Бировимиз бир тошга сиғиниб юриб, ундан чиройлироқ бошқа бир тошни кўриб қолса, қўлидаги «илоҳ»ини улоқтириб, ҳалиги янги «илоҳ»га сиғиниб кетаверарди. Агар тош топилмаса, бир ҳовуч тупроққа қўйни соғиб, сўнг қотган лой атрофида тавоф қилар эдик. Ражаб ойи кирганида биз «мунассил ал-асинна» дердик ва ушбу ой мобайнида темир пойнаки (учи) бўлган бирорта ҳам найза ёки камон ўқларини пойнакини ечиб, олиб қўймасдан қолдирмас эдик» (Бухорий ривояти).
Байҳақий айтади: «Жоҳилият даврида яшаган одамлар ушбу муқаддас ойларни улуғлар эди, айниқса ражаб ойини. Улар бу ойлар мобайнида уруш қилмас эдилар».
Меҳмон 06-25-2010, 10:34 AM
Assalomu alaykum!
Ushbu mavzuni ochishimdan maqsad, bir dugonam aqoidga oid savollar bilan murojaat qilib qoldi. O`zimda aniq hujjat-dalillar bo`lmaganligi bois sizlardan so`rashlikni to`g`ri deb bildim.
Savollarga aniq (sahih) javoblar bo`lsa kutib qolaman.
Savollar quyidagicha:
1. Allohning bir farzini qilib ikkinchi farzini bila turib qilmaslik yoki tan olmaslik, qilayotgan birinchi amal (farz)ni savoblaridan bebahra bo'lib qoladimi?(Deylik, masalan: Hijob ham namozdek farz bo'lgan. Ammo namoz o'qiydilar-u, hijob o`ramaydilar, nafslari bois)
Ushbu mavzuni ochishimdan maqsad, bir dugonam aqoidga oid savollar bilan murojaat qilib qoldi. O`zimda aniq hujjat-dalillar bo`lmaganligi bois sizlardan so`rashlikni to`g`ri deb bildim.
Savollarga aniq (sahih) javoblar bo`lsa kutib qolaman.
Savollar quyidagicha:
1. Allohning bir farzini qilib ikkinchi farzini bila turib qilmaslik yoki tan olmaslik, qilayotgan birinchi amal (farz)ni savoblaridan bebahra bo'lib qoladimi?(Deylik, masalan: Hijob ham namozdek farz bo'lgan. Ammo namoz o'qiydilar-u, hijob o`ramaydilar, nafslari bois)
Меҳмон 06-25-2010, 10:34 AM
Assalomu alaykum!
Ushbu mavzuni ochishimdan maqsad, bir dugonam aqoidga oid savollar bilan murojaat qilib qoldi. O`zimda aniq hujjat-dalillar bo`lmaganligi bois sizlardan so`rashlikni to`g`ri deb bildim.
Savollarga aniq (sahih) javoblar bo`lsa kutib qolaman.
Savollar quyidagicha:
2. Ohiratga, yaxshilikka, qadarga ishona turib, qabr azobiga ishonmagan musulmonning hukmi qanday?
Ushbu mavzuni ochishimdan maqsad, bir dugonam aqoidga oid savollar bilan murojaat qilib qoldi. O`zimda aniq hujjat-dalillar bo`lmaganligi bois sizlardan so`rashlikni to`g`ri deb bildim.
Savollarga aniq (sahih) javoblar bo`lsa kutib qolaman.
Savollar quyidagicha:
2. Ohiratga, yaxshilikka, qadarga ishona turib, qabr azobiga ishonmagan musulmonning hukmi qanday?
Abdulloh Salafiy 06-25-2010, 09:39 AM
Муаллифлик ҳаққи ҳақида
Биcмиллаҳир роҳманир роҳийм
Барча Оламлар Робби бўлган Аллоҳга ҳамду санолар, Аллоҳнинг изни билан икки дунё саодати сари чорлаган пайғамбаримиз Муҳаммад ибн Абдуллоҳга салавоту саломлар бўлсин ...
Сўнг ...
Ассалому алайкум ва роҳматуллоҳи ва баракотуҳ.
Ҳурматли www. ... .com таҳририяти!
Сизнинг вебсаҳифангизда жой олган ва таржимонларимиз тарафидан ўзбекчага ўгирилган талайгина мақола ва фатволар манбаи ва таржимонлари кўрсатилмай ёйинланган.
Аввало, тавҳиддек муқаддис эътиқод соҳиби бўлган инсонларнинг бундай ишни (бизнингча) қасддан қилиши, ҳатто у ерда асарларидан фойдаланганимиз муаллифлар ҳақида тўла маълумотга эга бўлмай туриб, ноаниқ маълумотларни жоҳилона билдириши бизни ранжитди. Сиз Саудия Арабистонидан деган олим Шайх Абдуллоҳ Асарий асли Ироқлик, бўлиб, Саудия Арабистони фуқароси эмас.
Биз www.hikmatnuri.com вебсаҳифаси таҳририяти ўлароқ, сиз www. ... .com таҳририятининг ўз саҳифангизда www.hikmatnuri.com саҳифасидан фойдаланганингиз барча мақола, фатво, китоб ва китобчаларни мутаржимнинг исми ёзилиши шарти билан, манбаъсини кўрсатишингизни ва: «Манбаъ: www.hikmatnuri.com» деб ёйинлашингизни талаб қиламиз.
Ҳолбуки, мусулмонларга душманлик руҳи билан суғорилган www. ... .ru веб саҳифасининг исломий вебсаҳифалардан олган мақолаларга, дунёвий жоҳилий мафкурага эга бўлишига қарамай, муаллифлик ҳаққини ҳурмат қилиб фалон саҳифадан олинган деб кўрсатиши ва ... номи билан аталган саҳифанинг дунёвий ва ухровий ҳақларни жойига келтиришга ҳаракат қилаяпмиз деган даъводаги таҳририятининг саҳифамиз ва таржимонларимиз ҳаққини поймол қилиб, уларни йўқдек кўрсатиб, улар тарафидан қилинган оғир меҳнат меваларини ўзиники қилиб, мақолалар остига бизга тақлид қилиб www. ... .com деб кўрсатиши ачинарли ҳолдир.
Бировнинг жисмоний кучи билан топган мулкини билдирмай меники деб олиш қанчалар оғир жиноят бўлса, бировларнинг жисмоний меҳнатдан кўра машаққатлироқ бўлган ақлий меҳнатларининг мевасини ўзиники қилиб олиш оғирроқ жиноятдир.
Интернет майдони кенгайиб борар экан, муаллифлик ҳақларини ҳимоя қилиш долзарб мавзудир. Шунинг учун ҳам қайси вебсаҳифадан мақола олманг, албатта, унинг манбаъсини кўрсатишингиз керак.
Биз бировлар ҳаққига хиёнат қилишдан қўрққанимиз учун ҳам, шу кунгача ҳам, келгусида ҳам бошқа бирон бир ўзбекча вебсаҳифа материалларидан фойдаланмаслик қарори олганмиз. Шунинг учун ҳам, саҳифамизда ёритилаётган нарсаларнинг барчаси биринчи қўлдандир.
Балки сизларга ҳам маълумдир, вебсаҳифамизда ёритилган мавзулар турли вебсаҳифаларда ҳам ёйинланмоқда. Бироқ уларнинг талайгниа қисми аввало бизга мактуб йўллаб, таржимонларимизнинг мақолалари ва китобларидан фойдаланиш ҳақида рухсат сўраяптилар. Биз фойдаланиш тартиби ҳақида маълумот бериб, ўша маълумотларимизга тўла риоя қилиш аҳдларини берганларидан сўнггина, материалларимиздан фойдаланишларига рухсат бермоқдамиз.
Сиз каби муқаддас тавҳид даъвосини қилаётган инсонларнинг амалларида ҳам муваҳҳид бўлишларига ишонамиз. Инсон хато ва камчиликлардан холи эмас. Биз, меҳнатларимиздан фойдаланишга биз талаб қилган тартибда бўлсагина рухсат берамиз. Агар талабларимиз инобатга олинмаса, вебсаҳифамизда керакли жавобни яна ҳам очиқроқ қилиб, ўқувчилар оммаси олдида беришга доим тайёрмиз.
Аллоҳдан қўрқинглар! Аллоҳдан қўрқинглар!
Аллоҳим, Пайғамбаримиз, Унинг оиласи, саҳобалари ва қиёматгача яшаб ўтадиган издошларига салавоту саломлар йўлла.
www. ... .com таҳририятининг жавоб мактуби:
Бисмиллаҳ!
Ҳурматли Ҳикмат Нури веб саҳифаси таҳририятига, www.tavhid.com cаҳифасидан мактуб.
Ваaлейкум ассалам ва роҳматуллоҳи ва барокатуҳ!
Баъзи сабабларга кўра сизни хатингизни кечроқ ўқиб қолиб жавобимиз кечиккани учун узр.
Бу хат бизни озгина ранжитди. Бундай ҳолат биз учун кутилмаган бўлди очиғи ...
Аввало, Сизни ва қилаётган ишларингизни биз жуда ҳурмат қиламиз ва Аллоҳ учун яхши кўрамишимизни билдирмоқчимиз.
Сизни ранжитган кўринамиз. Аллоҳга қасамки, биз бундай ҳолатни кутмаган ва хоҳламаган эдик.
Сизлар бизга нисбатан ёмон гумонда экансиз, мактубингиздан бу очиқ сезилди. Ҳатто баъзи жойларда хулоса қилишга ҳам шошиб қўйибсиз. Биз шу давргача бирортанинг меҳнатини ўзлаштирганимиз йўқ. Буни ният ҳам қилмаган эдик. Биз фақатгина интернетдаги тарқоқ ҳолатдаги маълумотларни мусулмон ўқувчига сараланган тартибли ҳолатда жамлашни ният қилганмиз холос. Аллоҳнинг дини равнақига қўлдан келганча оз бўлсада хиссамизни қўшсак деган эдик.
Сиз ҳам буни билмай фикрингизни оғир суратда билдирибсиз. Мусулмонлар бир бирларига нисбатан яхши гумонда бўлсак иншааллоҳ кўп муаммолар ўз ўзидан йўқ бўлишига сабаб бўлар эди.
Биз тан оламиз, сиздан олган мақолаларни таржимонни исмини келтирдик, таржимони берилмаганига Ҳикмат Нуридан деб манбаасини кўрсатдик (энг аввалги 1-2 та мақола бундан мустасно бўлиши мумкин). Фатволарингизда эса унисини ҳам бунисини ҳам кўрсатмадик. Буни биз тан оламиз ва буни очиқ барчага эълон қилишдан ҳаё қилмаймиз. Чунки биз ҳали ҳеч кимни меҳнатини ўзлаштиришни мақсад қилмадик. Аллоҳ таоло бунга очиқ гувоҳдир.
Бу ишни бошлашдан аввал биз манбасини келтириш масаласини ҳужжатини излаб, суруштириб топмадик. Бу ҳақда сизда маълумотлар бўлса биз билан баҳам кўрсангиз, бизга илм бўлар эди. Бунга амал қилар эдик иншааллоҳ.
Бизнинг гумонимизча "Асосийси уларни меҳнати ёйилаябтику, уларга тинимсиз ажр келади. Бундан улар шод бўлишади иншааллоҳ" деган гумонда эдик. Чунки биз ўз ҳаёт тажрибамизда кўпгина саҳифалар ўз китобларини қандай бўлсада ёйилишининг истагида эканликларини гувоҳи бўлиб келаётган эдик. Албатта сиз айтгандек бу сизнинг ҳаққингиз, биз буни инкор эта олмаймиз асло.
Мактубингизни ўқибоқ барча мақола ва фатволарингизни сиз айтган шартларга мувофиқлаштирдик Аллоҳ қодир қилганича. Яна текшириб кўрарсиз ўзингиз. Кўнглингиз тўлмаган жойларини кўрсатсангиз иншааллоҳ яна тўғрилаб қўямиз.
Биз сиздан узр сўраймиз барча тушунмовчиликлар учун.
Аллоҳ таоло динига нусрат берсин ва барча мусулмонларни қалбларидаги бир бирларига бўлган ғиллу-ғашликларни кетказсин!
Аллоҳим, Пайғамбаримиз, Унинг оиласи, саҳобалари ва қиёматгача яшаб ўтадиган издошларига салавоту саломлар йўлла.
Ҳурмат ила www. ... .com таҳририяти
www.hikmatnuri.com веб саҳифаси таҳририятининг мактуби:
Барча Оламлар Робби бўлган Аллоҳга ҳамду санолар, Аллоҳнинг изни билан икки дунё саодати сари чорлаган пайғамбаримиз Муҳаммад ибн Абдуллоҳга салавоту саломлар бўлсин ...
Сўнг ...
Ҳурматли www. ... .com вебсаҳифаси таҳририяти!
Ассалому алайкум ва роҳматуллоҳи ва баракотуҳ.
Бизга юборган макубингиз учун катта раҳмат. Мактубимизга ижобий ёндошганингиз учун сизлардан миннатдормиз. Аллоҳ рози бўлсин.
Биз сизларнинг қилаётган ишларингизнинг зоҳирий тарафларинигина кўрмоқдамиз. Қолаверса, сизлар учун битилган ва юборилган мактуб www.hikmatnuri.com таҳририятининггина хулосаси ва огоҳлантириши эмас. Биз у мактубни турли андишалар билан тўхтатиб турдик. Лекин салаф тушунчаси асосида Исломнинг соғлом эътиқодини ёйишга ҳаракат қилиш асосига қурилган бир неча сайт таҳририятига ҳам у мазмундаги мактубни юбордик ва улар ҳам ўзларининг саҳифаларидан олинган мақола ва китобларга ўзгартишлар киритиш билан кимларнингдир сайтларида ёйинланаётгани ва бунга чек қўйиш мақсадида бир ёқадан бош чиқариб ҳаракат қилиш кераклигини ифодалаган жавоб мактублари юбордилар. (Шуни таъкидламоқчимизки, бизнинг уларга юборган мактубимизда ҳеч бир веб саҳифанинг номи кўрсатилмаган).
Бизлар ҳам, худди сизлар мактубингизда таъкидлаганингиздек, ўз меҳнатларимизнинг дунёга ёйилиши ва ундан инсонлар баҳраманд бўлиб, Роббимиз ҳузурида ажру савоблар соҳиби бўлишни орзу қиламиз. Эътибор берган бўлсангизлар, сизларга ёзган мактубимизда бир нарсани таъкидлаганмиз: манбаъ ва таржимонни кўрсатилсин. Шу талабга жавоб берилса, ҳар бир одам материалларимизни ўз вебсаҳифасида ёйинласин. Вебсаҳифа кимники бўлиши бизни қизиқтирмайди. Бизни қизиқтирган нарса Роббимизнинг розилиги, холос! Зеро мутаржимларимизнинг турли даврларда қилган таржималари ҳозирги кунда турли саҳифалар ва форумларда ёритиб борилмоқда.
Ҳурматли таҳририят!
Биз мўъминлар ўлароқ, мўминларга нисбатан кин ёки нафрат билан қалбимизни кирлатмасликка ҳаракат қиламиз. Шу боис жамиятимизда мавжуд бўлган жараёнларни унутмай, ўша жамиятдаги ислоҳот йўлларини барча мусулмонлар билан бирга излашга ва улар билан ҳамкор бўлишга доим тайёрмиз. Шунинг учун ҳам, биз сизлардан ранжимадик, билъакс, ягона мақсад сари одимларимизни усуллар асосида босишимиз келгусида катта самаралар беришини сизларга етказишда балки оғирроқ сўзларни истеъмол қилдик. Мактубимиз сабабли сизларни ранжитган бўлсак, сизлардан узр сўраймиз.
Қолаверса, юқорида айтганимиздек, www.hikmatnuri.com вебсаҳифаси таҳририяти талаблари асосида, унда ёритилган мавзуларни ўз саҳифангизда ёритиб боришингиз мумкин.
Мактубимиз хотимасида www.hikmatnuri.com вебсаҳифаси таҳририяти ўлароқ Аллоҳ таолодан барчамизнинг, жумладан сизларнинг қилаётган ишларингизда салаф солиҳ тушунчаси билан соғлом эътиқодни ва бу эътиқодга асосланган ҳаёт масъалаларини ёритиб боришингизда мададкор бўлишини сўраб қоламиз.
Аллоҳнинг раҳмат ва мағфиратига муҳтож бўлган бизларни солиҳ дуоларингизда ёд қилиб туришингиз тилаги ила
Admin 06-24-2010, 11:23 PM
Ит теккан идиш қандай тозаланади
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади, Росулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам айтдилар: “Агар ит биронтангизнинг идишини яласа, уни тозалаш етти марта ювиш билан бўлади, биринчисида эса тупроқ ишлатилади”. Муслим келтирган. Бир лафзда: “(Идиш ичидагисини) тўкиб юборсин” дейилган. Термизий ривоятида: “Охирисида ёки биринчисида тупроқ билан (тозаланади)” дейилган. Тўртовлон ривоят қилган, Термизий ва Ибн Хузайма саҳиҳ дейишган.
Муаллиф раҳимаҳуллоҳ “Булуғул-Маром”нинг “Таҳорат” китоби сувлар бобидаги ҳадисларни келтириб айтди: “Агар ит биронтангизнинг идишини яласа, уни тозалаш етти марта ювиш билан бўлади, биринчисида эса тупроқ ишлатилади”. (“Туҳуру инааи” – “то” замма билан), яъни ювиш. “Фатҳа” билан ҳам жоиз – “тозаловчи нарса” маъносини билдиради. Лекин замма афзалроқ. Тозалаш уни етти марта ювиш билан бўлади, биринчисида тупроқ ишлатилади. Бу ерда зикр қилинган ит маълум ҳайвондир. Ҳадиснинг зоҳири сақлаш мубоҳ бўлган ва бошқа итларни ўз ичига олади. Сақлаш мубоҳ бўлган итлар уч турда бўлади.
1. Қўриқчи ит, яъни инсонда боғ бўлиб у бўрилар, тулкилар ва бошқалардан қўриқлаш учун ит қўйиб қўяди.
2. Подачи ит. Инсонда қуруқликда чорва бўлиб уни қўриқлаш ва сақлашга эҳтиёжи бўлса, бўрилар, йиртқичлар, ўғрилар ва шунга ўхшашлардан ҳимоя қилиш учун ит сақлайди. Чунки баъзи итлар ўргатилган бўлиб, агар бегона шахс келса, улар ҳуриб эгасини огоҳлантиради.
3. Ов ити. Инсон ит сақлаб, унга овни ўргатиб у билан ов қилади. Бу уч турдаги итлар(ни сақлаш) мубоҳ. Шунга ўхшаб инсон қасрда бўлиб қасрни қўриқлаш учун итга муҳтож бўлса, бундан ҳеч қиси йўқ, чунки бу чорвани ҳимоя қилишдан кўра кўпроқ (эҳиёжга эга). Агар чорвани қўриқлашга ит сақлаш жоиз бўлса, унда уй ва унинг аҳлини қўриқлашга ит сақлаш бундан-да авлороқдир.
Ҳар қандай ҳолатда ҳам: “Агар идишни ит яласа” деган ҳадиснинг зоҳири сақлаш мубоҳ бўлган ва мубоҳ бўлмаган итларни ўз ичига олади. Мубоҳини билиб олдингизлар, ундан бошқаси эса мубоҳ эмас. Шунингдек инсонга ўйин учун ёки бу (айтилган) турлардан бошқа (мақсад)ларда сақлаш ҳаромдир.
“Биринчисида тупроқ билан (тозаланади)” деган сўзлари. Яъни, бунинг маъноси шуки, агар биринчисида (идишни) юваётган бўлса, унга тупроқ сочиб устидан (сув) қуйиб юборади. Кейин эса олти марта (сув) билан ювади. Бу энг яхшироғидир. Сабаби шуки, тупроқ биринчисида бўлса, қолган ювишлар тупроққа муҳтож бўлмайди, чунки унинг нажосати камаяди. Ҳадиснинг зоҳири етти марта ювиш вожиблигини ифода этади, гарчи у ерда нажосат бўлмаса ҳам. Чунки итнинг ялаши кўпинча сувни ўзгартирмайди, айниқса сув кўп бўлса. Лекин ҳадиснинг зоҳири умумийдир. Агар бир киши: “(Итнинг бошқа) нажосати - сийдиги, ахлати, тер (суюқлиг)и, кўз ёши ва шунга ўхшашлар ҳам шундай (ювиладими)?” деса, биз айтамизки, кўпчилик уламолар бу ҳақда айтадики: “(Итнинг) қолган нажосати ялаши кабидир”. Баъзилар айтадики: “Бу ялашга хос”. Бу фикрни зоҳир аҳли (оят-ҳадисларнинг зоҳирини ушлайдиганлар) ва баъзи маъно аҳллари (оят-ҳадисларнинг маъносига қарайдиганлар) ушлаган. Айтадиларки, унинг (ит сўлагининг) ичида кичик қуртлар бўлиб, улар кўзга кўринмайди. Агар ит идишни яласа, идиш бу қуртлар билан ифлосланади. Кейин агар етти марта тупроқ билан ювилса, бу кичик қуртлар йўқолади, бўлмаса, улар идишда ушланиб қолади. Агар одамлар бундай идишни ишлатишса, ушбу қуртлар овқат ва ичимлик билан ичга тушиб ошқозонга кириб олади. Шунинг учун баъзи уламолар тупроқнинг ўрнига, гарчи тупроқдан ҳам яхшироқ тозалайдиган бўлса ҳам, бошқа нарса ўтмайди, дейишди. Чунки Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳунинг ривоятида: “Биронтангизнинг идишини ит яласа, уни етти марта – биринчисида тупроқ билан ювиш уни поклайди” деб тупроқни хос қилиб зикр қилдилар. Эҳтимол, унда биз билмаган бир хосият бордир. Бундан ташқари тупроқ покловчи бўлган икки нарсаларнинг биридир. Чунки поклаш ёки сув билан, ёки тупроқ билан бўлади. Тупроқдан бошқаси эса покламайди. Тупроқ таяммум орқали поклайди. Бу фикр кучлироқдир. Фақатгина агар тупроқ топишдан ожизлик пайдо бўлса, совун ва унга ўхшаш нарсаларни ишлатиш унинг ўрнига ўтади.
Муаллиф раҳимаҳуллоҳ “Булуғул-Маром”нинг “Таҳорат” китоби сувлар бобидаги ҳадисларни келтириб айтди: “Агар ит биронтангизнинг идишини яласа, уни тозалаш етти марта ювиш билан бўлади, биринчисида эса тупроқ ишлатилади”. (“Туҳуру инааи” – “то” замма билан), яъни ювиш. “Фатҳа” билан ҳам жоиз – “тозаловчи нарса” маъносини билдиради. Лекин замма афзалроқ. Тозалаш уни етти марта ювиш билан бўлади, биринчисида тупроқ ишлатилади. Бу ерда зикр қилинган ит маълум ҳайвондир. Ҳадиснинг зоҳири сақлаш мубоҳ бўлган ва бошқа итларни ўз ичига олади. Сақлаш мубоҳ бўлган итлар уч турда бўлади.
1. Қўриқчи ит, яъни инсонда боғ бўлиб у бўрилар, тулкилар ва бошқалардан қўриқлаш учун ит қўйиб қўяди.
2. Подачи ит. Инсонда қуруқликда чорва бўлиб уни қўриқлаш ва сақлашга эҳтиёжи бўлса, бўрилар, йиртқичлар, ўғрилар ва шунга ўхшашлардан ҳимоя қилиш учун ит сақлайди. Чунки баъзи итлар ўргатилган бўлиб, агар бегона шахс келса, улар ҳуриб эгасини огоҳлантиради.
3. Ов ити. Инсон ит сақлаб, унга овни ўргатиб у билан ов қилади. Бу уч турдаги итлар(ни сақлаш) мубоҳ. Шунга ўхшаб инсон қасрда бўлиб қасрни қўриқлаш учун итга муҳтож бўлса, бундан ҳеч қиси йўқ, чунки бу чорвани ҳимоя қилишдан кўра кўпроқ (эҳиёжга эга). Агар чорвани қўриқлашга ит сақлаш жоиз бўлса, унда уй ва унинг аҳлини қўриқлашга ит сақлаш бундан-да авлороқдир.
Ҳар қандай ҳолатда ҳам: “Агар идишни ит яласа” деган ҳадиснинг зоҳири сақлаш мубоҳ бўлган ва мубоҳ бўлмаган итларни ўз ичига олади. Мубоҳини билиб олдингизлар, ундан бошқаси эса мубоҳ эмас. Шунингдек инсонга ўйин учун ёки бу (айтилган) турлардан бошқа (мақсад)ларда сақлаш ҳаромдир.
“Биринчисида тупроқ билан (тозаланади)” деган сўзлари. Яъни, бунинг маъноси шуки, агар биринчисида (идишни) юваётган бўлса, унга тупроқ сочиб устидан (сув) қуйиб юборади. Кейин эса олти марта (сув) билан ювади. Бу энг яхшироғидир. Сабаби шуки, тупроқ биринчисида бўлса, қолган ювишлар тупроққа муҳтож бўлмайди, чунки унинг нажосати камаяди. Ҳадиснинг зоҳири етти марта ювиш вожиблигини ифода этади, гарчи у ерда нажосат бўлмаса ҳам. Чунки итнинг ялаши кўпинча сувни ўзгартирмайди, айниқса сув кўп бўлса. Лекин ҳадиснинг зоҳири умумийдир. Агар бир киши: “(Итнинг бошқа) нажосати - сийдиги, ахлати, тер (суюқлиг)и, кўз ёши ва шунга ўхшашлар ҳам шундай (ювиладими)?” деса, биз айтамизки, кўпчилик уламолар бу ҳақда айтадики: “(Итнинг) қолган нажосати ялаши кабидир”. Баъзилар айтадики: “Бу ялашга хос”. Бу фикрни зоҳир аҳли (оят-ҳадисларнинг зоҳирини ушлайдиганлар) ва баъзи маъно аҳллари (оят-ҳадисларнинг маъносига қарайдиганлар) ушлаган. Айтадиларки, унинг (ит сўлагининг) ичида кичик қуртлар бўлиб, улар кўзга кўринмайди. Агар ит идишни яласа, идиш бу қуртлар билан ифлосланади. Кейин агар етти марта тупроқ билан ювилса, бу кичик қуртлар йўқолади, бўлмаса, улар идишда ушланиб қолади. Агар одамлар бундай идишни ишлатишса, ушбу қуртлар овқат ва ичимлик билан ичга тушиб ошқозонга кириб олади. Шунинг учун баъзи уламолар тупроқнинг ўрнига, гарчи тупроқдан ҳам яхшироқ тозалайдиган бўлса ҳам, бошқа нарса ўтмайди, дейишди. Чунки Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳунинг ривоятида: “Биронтангизнинг идишини ит яласа, уни етти марта – биринчисида тупроқ билан ювиш уни поклайди” деб тупроқни хос қилиб зикр қилдилар. Эҳтимол, унда биз билмаган бир хосият бордир. Бундан ташқари тупроқ покловчи бўлган икки нарсаларнинг биридир. Чунки поклаш ёки сув билан, ёки тупроқ билан бўлади. Тупроқдан бошқаси эса покламайди. Тупроқ таяммум орқали поклайди. Бу фикр кучлироқдир. Фақатгина агар тупроқ топишдан ожизлик пайдо бўлса, совун ва унга ўхшаш нарсаларни ишлатиш унинг ўрнига ўтади.
Admin 06-24-2010, 11:06 PM
Мужодала сураси, 22-оят тафсири
Далил, Аллоҳ таолонинг ушбу қовлидир: «(Эй Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи ва саллам), Аллоҳга ва охират кунига иймон келтирадиган қавмнинг Аллоҳ ва Унинг пайғамбари чизган чизиқдан чиққан кимсалар билан – гарчи улар ўзларининг оталари ёки ўғиллари ёки оға-инилари ёки қариндош-уруғлари бўлсалар-да – дўстлашаётганларини топмассиз. Ана ўшаларнинг дилларига (Аллоҳ) иймонни битиб қўйгандир ва уларни Ўз томонидан бўлган Руҳ – Қуръон билан қувватлантиргандир. У Зот уларни остидан дарёлар оқиб турадиган, улар мангу қоладиган жаннатларга киритур. Аллоҳ улардан рози бўлди ва улар ҳам (Аллоҳдан - У Зот берган ажр-мукофотлардан) рози бўлдилар. Ана ўшалар Аллоҳнинг ҳизбидирлар. Огоҳ бўлингизким, албатта Аллоҳнинг ҳизби (бўлган зотлар) нажот топгувчидирлар!» (Мужодала: 22).
«Дўстлашаётганларини топмассиз», яъни, Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи ва салламга қарата хитоб қилиняпти. Аллоҳу Расулига иймон келтирган кишининг кофирларни яхши кўришлиги ҳеч қачон юз бермайди. Энди уларни яхши кўрадиган бўлса, мўмин бўлмайди, гарчи иймонни даъво қилса ҳам.
Ибнул Қоййим раҳимаҳуллоҳ «ал-Кафия аш-Шафия»да шундай дедилар:
Ушбу оят ҳам кофирларга муҳаббат қўйиш Аллоҳга ва охират кунига бўлган иймонга, ё унинг асли ёки мукаммаллигига, зид келишига далолат қиляпти. Уларга муҳаббат қўйиш билан бирга маслак ва куфрларини қўллаб қувватлаш ҳам бўладиган бўлса, бу исломдан чиқишликдир. Бироқ уларга ёрдам қўлини чўзмай фақат муҳаббат қўядиган бўлса, бу иймонни нуқсонли қилувчи-заифлаштурувчи амал ва фосиқлик дея қаралади.
Айтилишича: Ушбу оят Абу Убайда ибн Жарроҳ розияллоҳу анҳу ҳақларида, оталарини Бадр куни қатл қилганларида нозил бўлган экан. Чунки оталари кофир бўлиб, ўғли Абу Убайдани ўлдиришни истарди. Шунда Абу Убайда розияллоҳу анҳу уни қатл қилдилар. Чунки у Аллоҳнинг душмани бўлиб, Абу Убайда розияллоҳу анҳу уни Аллоҳ субҳанаҳу ва таоло учун ғазаб қилиб, қатл қилишларидан, ахир у отам-ку деган ўй тўсиб қололмади.
Аллоҳ таолонинг: «Ана ўшаларнинг», деган қовлидан мурод, яъни, Аллоҳ ва Расулига душманлик қиладиган кимсага муҳаббат қўйиб, дўстлашишдан йироқ бўладиган зотлар.
Аллоҳ таолонинг: «Дилларига (Аллоҳ) иймонни битиб қўйгандир», деган қовлига тўхталсак, яъни, Аллоҳ таоло қалбларида иймонни собит айлаб, мустаҳкам-барқарор қилди.
«Уларни Ўз томонидан бўлган Руҳ билан қувватлантиргандир. У Зот уларни остидан дарёлар оқиб турадиган... жаннатларга киритур», яъни, қувватлагандир: куч бағш этгандир. Ўз ҳузуридан бўлган Руҳ ила куч-қувват ато этган. Руҳ калимаси Қуръонда бир қанча маъноларда келади. Ана шулардан бири нафсдаги руҳки, у билан ҳаёт-тириклик бўлади. Яна ваҳий маъносида ҳам келади. Аллоҳ таолонинг ушбу қовли каби: «(Эй Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи ва саллам), шундай қилиб (худди аввалги пайғамбарларга ваҳий қилганимиздек) Биз Ўз амримиз билан сизга Руҳни ваҳий қилдик» (Шўро: 52). Яна руҳ калимаси Жаброил алайҳиссаломга нисбатан ҳам ишлатилади. Руҳул Қудус ва Руҳул Амин, калималари каби. Аллоҳ таоло шундай деди: «(Эй Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи ва саллам, уларга) уни (яъни, Қуръонни) Руҳул-Қудус (яъни Жаброил) Роббингиз тарафидан иймон келтирган зотларни собитқадам қилиш учун, мусулмонларга ҳидоят ва хушхабар қилиб ҳаққи-рост нозил қилганини айтинг» (Наҳл: 102). Ва яна шундай деди: «Уни (яъни, Қуръонни) Руҳул-Амин – Жаброил очиқ-равшан арабий тил билан нозил қилди» (Шуаро: 192). Биз гаплашаётган мавзудаги оятда руҳ калимаси қувват маъносида келди.
Уларга Ўз томонидан бўлган Руҳ-қувват билан куч ато этгандир, яъни, дунё ва охиратда иймон қуввати ила куч бағш этган. «У Зот уларни остидан дарёлар оқиб турадиган... жаннатларга киритур». Жаннат араб тилида боғ-бўстон маъносида. Қуюқ дарахтлар билан қопланиб, ўралгани боис жаннат дея аталган. Чунки жаннат соя-салқин, дарахт, дарё ва қасрлардан иборат. Энг юқори қисми Раҳмон субҳанаҳу ва таолонинг аршидир.
«Остидан дарёлар оқиб турадиган, улар мангу қоладиган», яъни, унда боқий қолиб, асло кўчмайдилар. Аллоҳ таоло шундай деди: «Улар, у жойларда мангу қолар эканлар, (бошқа бирон жойга) кўчишни истамаслар» (Каҳф: 108). Ўлим етиши ёки бирон киши уларни чиқариб, қувиб солишидан асло қўрқмайдилар. Чунки дунёда шундай, гоҳида инсон қасрда бўлади, бироқ ўлим етиб, ушбу қасрдан (бир кун) чиқиб кетишидан хотиржам эмас. Ва яна душман устун келиб, ундан (қасрдан) чиқариб ташлашидан ҳам хотиржам эмас. Инсон дунёда доим хавфдадир.
«Аллоҳ улардан рози бўлди ва улар ҳам (Аллоҳдан - У Зот берган ажр-мукофотлардан) рози бўлдилар». Кофирлардан иборат ўз яқинларидан нафрат қилишиб, уларни душман санашгач, Аллоҳ таоло уларга мукофот ўлароқ Ўз ҳузуридан розилик ато этди. Кофир бўлган қон-қариндошларидан нафратланишганларининг эвазига Аллоҳ субҳанаҳу ва таоло уларга Ўзининг розилигини дариғ тутмади. Аллоҳ улардан рози бўлди ва улар ҳам Ундан рози бўлдилар.
«Ана ўшалар Аллоҳнинг ҳизбидирлар», яъни, Аллоҳнинг жамоатидирлар. Кофирлар эса шайтон ҳизбидир. Аллоҳ таоло улар ҳақида шундай деди: «Ана ўшалар шайтон ҳизби-гуруҳидирлар» (Мужодала: 19), яъни, шайтоннинг жамоати ва ёрдамчилари.
Ушбу масала кофирларга адоват сақлаш ва уларни дўст тутмасликка боғлиқдир. Ва бу, биз кофирлар билан дунёвий манфаатларда алоқа узишимизни тақозо қилмайди. Балки қуйидаги ишлар бундан мустаснодир:
1 - Биз улардан нафратланиб, адоват сақлашимиз билан бирга, уларни Аллоҳ субҳанаҳу ва таолонинг йўлига даъват қиламиз. Уларни Аллоҳнинг йўлига даъват қилишимиз вожиб бўлади. Улар Аллоҳ ва бизнинг душманларимиздир, деб уларни ташлаб қўймаймиз. Балки уларни Аллоҳнинг йўлига даъват қиламиз, шояд Аллоҳ таоло уларни ҳидоят қилса. Агар даъватимизни қабул қилишмаса, куч-қудратга эга эканмиз, уларга қарши жанг қиламиз. Ё исломга кирадилар ёки яҳуд, насоро ва мажусийлардан бўлишса, хорланган-мағлуб ҳолларида жизя тўлайдилар ва ислом ҳукмларига бўйинсуниб, ўзларининг дин-удумларини ташлайдилар.
Бироқ жизя тўлаб, ислом ҳукмига бўйинсуниш шарти билан. Агар аҳли китоблардан (яҳуд ва насоролардан) ва мажусийлардан бўлишмаса, улардан жизя олишликда уламолар ўртасида ихтилоф бор.
2 - Ҳожат тушганда кофирлар билан сулҳ тузишдан монелик йўқдир. Мусулмонлар жанг қилишга қодир бўлмай ёки уларнинг ёмонликларидан хавфсираб сулҳ-шартнома тузишга эҳтиёж сезсалар, ёки уларнинг ўзлари сулҳ тузиш таклифи билан чиқсалар, мусулмонлар то куч-қувватга киргунларига қадар улар билан (тинчлик) шартнома(си) тузишларида зиён йўқдир. «(Эй Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи ва саллам), агар улар сулҳга майл қилсалар, сиз ҳам унга мойил бўлинг» (Анфол: 61). Сулҳ тузилганда ҳам доимий (тинчлик) деб эмас, балки мусулмонларнинг ҳукмдори фойда миқдорини кўздан кечириб, маълум бир муддатга-муваққат шартнома тузади.
3 - Мусулмонларга яхшилик қилишганда қилган яхшиликлари эвазига мукофот улашишдан монелик йўқдир. Аллоҳ таоло шундай деди: «Аллоҳ дин(ингиз – Ислом) тўғрисида сизлар билан урушмаган ва сизларни ўз диёрларингиздан ҳайдаб чиқармаган кимсалардан – уларга яхшилик қилишларингиздан ва уларга адолатли бўлишларингиздан қайтармас. Албатта Аллоҳ адолат қилгувчиларни севар» (Мумтаҳана: 8).
4 - Мусулмон фарзанд кофир отасига яхшилик қилиши вожиб бўлади. Бироқ унга куфр борасида итоат қилмайди. Аллоҳ таолонинг ушбу қовлига биноан: «Биз инсонга ота-онасини (яъни, уларга яхшилик қилишни) амр этдик. Онаси унга ожизлик устига ожизлик билан ҳомиладор бўлди (яъни, қорнидаги ҳомила каттарган сари онанинг ҳоли қуриб, заифлаша борур) уни (кўкракдан) ажратиш (муддати) икки йилда (келур). (Биз инсонга буйирдикки), «Сен Менга ва ота-онангга шукр қилгин! Ёлғиз Ўзимга қайтажаксан! Агар улар (яъни, ота-онанг) сени ўзинг билмаган нарсаларни Менга шерик қилишга зўрласалар, у ҳолда уларга итоат этма! Уларга (гарчи кофир бўлсалар-да), дунёда яхши муомалада бўлгин ва ўзинг менга ижобат-тавба қилган кишиларнинг йўлига эргашгин!»» (Луқмон: 14-15). Демак, ота кофир бўлса-да, ўз ҳақ-ҳуқуқига эгадир. Бироқ уни қалбингиздан яхши кўрмайсиз. Балки тарбия қилганига яраша мукофот тарзида муомала қиласиз. Чунки у ота ва уни оталик рўбарўсидаги ўз ҳаққи бор.
5 - Улар билан тижорий муомала ва савдо қилиш. Улардан ҳожатга қараб мол сотиб олиш ва пул эвазига турли мол ва қурол-аслаҳарлар олиб киришда зиён йўқдир. Дарҳақиқат, Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи ва саллам кофирлар билан (тижорий) муомала қилганлар. Шунингдек Хайбар аҳли бўлмиш яҳудлар билан ерни экин-тикин қилиш ва ҳосилнинг бир қисмини уларга қолдириш шарти билан (тижорий) муомала қилганлар. Бу уларни дўст тутиб, муҳаббат қўйишдан эмас. Бали ўзаро фойда алишишдир. Ушбу ишларни яхши билиб олишимиз ва улар кофирларни дўст тутиш бобига кирмаслиги ва қайтарилган ҳам эмаслигини ёдда тутишимиз даркор.
Шунингдек улардан қарз сўраш ҳам (ушбу қисм остига дохил бўлади). Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи ва саллам яҳудийдан таомни қарзга олганлар. Ва гаровга ўзларининг совутларини қўйганлар. Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи ва саллам вафот этганларида аҳли-оилаларига деб сотиб олган таомлари ўрнига берган ушбу совутлари яҳудийда қолди. Демак, шунга ўхшаш ишлардан монелик йўқдир. Ушбу ишлар дунёвий фойдалар бўлиб, қалбдаги муҳаббат ва дўст тутишга далолат қилмайди. Ушбу ишлар орасини ажратиб олишимиз лозим. Чунки баъзи кимсалар кофирларни душман тутиш ва уларга муҳаббат изҳор қилмаслик ҳақидаги ҳужжатларни эшитиб олади-да, улар билан умуман муомала қилинмайди ва узил-кесил алоқалар узилади, деб тушунади. Йўқ! Ушбу ишлар Аллоҳнинг Китоби ва Расули соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг Суннатларидан олинган аҳли илм наздида маъруф бўлган ҳукм, шарт ва ҳудудлар билан белгилаб қўйилгандир.
6 - Аллоҳ таоло аҳли китобларнинг аёлларига, ўз иффат-ор-номусларини сақлайдиган бўлишлари шарти билан турмуш қуришни ва уларнинг сўйган жонлиқларини мубоҳ-ҳалол қилди.
7 - Бирор муносабат билан чақирсалар, чақириқларига ижобат қилиш ва ҳалол бўлган таомларидан Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи ва саллам еганларидек еб-тановул қилиш.
8 - Кофир қўшниларга яхшилик қилиш. Чунки уларда қўшнилик ҳаққи бор.
9 - Уларга зулм қилиш жоиз эмас. Аллоҳ таоло шундай деди: «Бирон қавмни ёмон кўришингиз сизларни адолат қилмасликка тортмасин! Адолат қилингиз! Шу тақвога яқинроқдир» (Моида: 8).
«Дўстлашаётганларини топмассиз», яъни, Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи ва салламга қарата хитоб қилиняпти. Аллоҳу Расулига иймон келтирган кишининг кофирларни яхши кўришлиги ҳеч қачон юз бермайди. Энди уларни яхши кўрадиган бўлса, мўмин бўлмайди, гарчи иймонни даъво қилса ҳам.
Ибнул Қоййим раҳимаҳуллоҳ «ал-Кафия аш-Шафия»да шундай дедилар:
Севиклигин душманларин яхши кўриб,
Унга муҳаббат қўйишинг мумкин эмасдир.
Шундай қилиб севиклигин ёрларига душманлик қиласан,
Муҳаббат қаерда қолди эй шайтон биродари?
Кофирларга муҳаббат қўйиб, мен Аллоҳу Расулини яхши кўраман, деб айтишнинг имконияти йўқдир. Аллоҳ таолонинг ушбу қовлига биноан: «Эй мўминлар, Менинг ҳам душманим, сизларнинг ҳам душманларингиз (бўлган мушриклар)ни дўст тутманглар! Сизлар уларга дўстлик (ҳақида хат-хабар) юборурсизлар, ҳолбуки, улар сизларга келган ҳақ (дин ва Қуръон)га кофир бўлгандирлар!» (Мумтаҳана: 1) оятларидан то ушбу оятларгача: «Сизлар учун Иброҳим ва у билан бирга бўлган кишиларда (уларнинг кофирларга қилган муносабатларида) гўзал намума бордир. Эслангиз, улар ўз қавмларига: «Дарҳақиқат, бизлар сизлардан ва сизлар Аллоҳни қўйиб ибодат қилаётган бутларингиздан безормиз. Бизлар сизлар (ишониб, ибодат қилаётган бут-санамлар)ни инкор этдик. Токи сизлар Ёлғиз Аллоҳга иймон келтирмагунларингизча, сизлар билан бизнинг ўртамизда адоват ва ёмон кўриш зоҳирдир», дедилар» (Мумтаҳана: 4). Ва яна Аллоҳ таолонинг ушбу қовли: «Иброҳимнинг ўз отаси учун мағфират сўраши фақат унга берган ваъдаси сабабли эди. Энди қачонки унга (отаси) Аллоҳнинг душмани эканлиги аниқ маълум бўлгач, ундан бутунлай тонди. Албатта Иброҳим кўнгилчан ва ҳалимдир» (Тавба: 114). Бу Иброҳим алайҳиссалом миллатики, у киши ҳам оталаридан, энг яқин кишиларидан, Аллоҳнинг душмани экани маълум бўлгач пок-безор эканларини эълон қилдилар.Унга муҳаббат қўйишинг мумкин эмасдир.
Шундай қилиб севиклигин ёрларига душманлик қиласан,
Муҳаббат қаерда қолди эй шайтон биродари?
Ушбу оят ҳам кофирларга муҳаббат қўйиш Аллоҳга ва охират кунига бўлган иймонга, ё унинг асли ёки мукаммаллигига, зид келишига далолат қиляпти. Уларга муҳаббат қўйиш билан бирга маслак ва куфрларини қўллаб қувватлаш ҳам бўладиган бўлса, бу исломдан чиқишликдир. Бироқ уларга ёрдам қўлини чўзмай фақат муҳаббат қўядиган бўлса, бу иймонни нуқсонли қилувчи-заифлаштурувчи амал ва фосиқлик дея қаралади.
Айтилишича: Ушбу оят Абу Убайда ибн Жарроҳ розияллоҳу анҳу ҳақларида, оталарини Бадр куни қатл қилганларида нозил бўлган экан. Чунки оталари кофир бўлиб, ўғли Абу Убайдани ўлдиришни истарди. Шунда Абу Убайда розияллоҳу анҳу уни қатл қилдилар. Чунки у Аллоҳнинг душмани бўлиб, Абу Убайда розияллоҳу анҳу уни Аллоҳ субҳанаҳу ва таоло учун ғазаб қилиб, қатл қилишларидан, ахир у отам-ку деган ўй тўсиб қололмади.
Аллоҳ таолонинг: «Ана ўшаларнинг», деган қовлидан мурод, яъни, Аллоҳ ва Расулига душманлик қиладиган кимсага муҳаббат қўйиб, дўстлашишдан йироқ бўладиган зотлар.
Аллоҳ таолонинг: «Дилларига (Аллоҳ) иймонни битиб қўйгандир», деган қовлига тўхталсак, яъни, Аллоҳ таоло қалбларида иймонни собит айлаб, мустаҳкам-барқарор қилди.
«Уларни Ўз томонидан бўлган Руҳ билан қувватлантиргандир. У Зот уларни остидан дарёлар оқиб турадиган... жаннатларга киритур», яъни, қувватлагандир: куч бағш этгандир. Ўз ҳузуридан бўлган Руҳ ила куч-қувват ато этган. Руҳ калимаси Қуръонда бир қанча маъноларда келади. Ана шулардан бири нафсдаги руҳки, у билан ҳаёт-тириклик бўлади. Яна ваҳий маъносида ҳам келади. Аллоҳ таолонинг ушбу қовли каби: «(Эй Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи ва саллам), шундай қилиб (худди аввалги пайғамбарларга ваҳий қилганимиздек) Биз Ўз амримиз билан сизга Руҳни ваҳий қилдик» (Шўро: 52). Яна руҳ калимаси Жаброил алайҳиссаломга нисбатан ҳам ишлатилади. Руҳул Қудус ва Руҳул Амин, калималари каби. Аллоҳ таоло шундай деди: «(Эй Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи ва саллам, уларга) уни (яъни, Қуръонни) Руҳул-Қудус (яъни Жаброил) Роббингиз тарафидан иймон келтирган зотларни собитқадам қилиш учун, мусулмонларга ҳидоят ва хушхабар қилиб ҳаққи-рост нозил қилганини айтинг» (Наҳл: 102). Ва яна шундай деди: «Уни (яъни, Қуръонни) Руҳул-Амин – Жаброил очиқ-равшан арабий тил билан нозил қилди» (Шуаро: 192). Биз гаплашаётган мавзудаги оятда руҳ калимаси қувват маъносида келди.
Уларга Ўз томонидан бўлган Руҳ-қувват билан куч ато этгандир, яъни, дунё ва охиратда иймон қуввати ила куч бағш этган. «У Зот уларни остидан дарёлар оқиб турадиган... жаннатларга киритур». Жаннат араб тилида боғ-бўстон маъносида. Қуюқ дарахтлар билан қопланиб, ўралгани боис жаннат дея аталган. Чунки жаннат соя-салқин, дарахт, дарё ва қасрлардан иборат. Энг юқори қисми Раҳмон субҳанаҳу ва таолонинг аршидир.
«Остидан дарёлар оқиб турадиган, улар мангу қоладиган», яъни, унда боқий қолиб, асло кўчмайдилар. Аллоҳ таоло шундай деди: «Улар, у жойларда мангу қолар эканлар, (бошқа бирон жойга) кўчишни истамаслар» (Каҳф: 108). Ўлим етиши ёки бирон киши уларни чиқариб, қувиб солишидан асло қўрқмайдилар. Чунки дунёда шундай, гоҳида инсон қасрда бўлади, бироқ ўлим етиб, ушбу қасрдан (бир кун) чиқиб кетишидан хотиржам эмас. Ва яна душман устун келиб, ундан (қасрдан) чиқариб ташлашидан ҳам хотиржам эмас. Инсон дунёда доим хавфдадир.
«Аллоҳ улардан рози бўлди ва улар ҳам (Аллоҳдан - У Зот берган ажр-мукофотлардан) рози бўлдилар». Кофирлардан иборат ўз яқинларидан нафрат қилишиб, уларни душман санашгач, Аллоҳ таоло уларга мукофот ўлароқ Ўз ҳузуридан розилик ато этди. Кофир бўлган қон-қариндошларидан нафратланишганларининг эвазига Аллоҳ субҳанаҳу ва таоло уларга Ўзининг розилигини дариғ тутмади. Аллоҳ улардан рози бўлди ва улар ҳам Ундан рози бўлдилар.
«Ана ўшалар Аллоҳнинг ҳизбидирлар», яъни, Аллоҳнинг жамоатидирлар. Кофирлар эса шайтон ҳизбидир. Аллоҳ таоло улар ҳақида шундай деди: «Ана ўшалар шайтон ҳизби-гуруҳидирлар» (Мужодала: 19), яъни, шайтоннинг жамоати ва ёрдамчилари.
Ушбу масала кофирларга адоват сақлаш ва уларни дўст тутмасликка боғлиқдир. Ва бу, биз кофирлар билан дунёвий манфаатларда алоқа узишимизни тақозо қилмайди. Балки қуйидаги ишлар бундан мустаснодир:
1 - Биз улардан нафратланиб, адоват сақлашимиз билан бирга, уларни Аллоҳ субҳанаҳу ва таолонинг йўлига даъват қиламиз. Уларни Аллоҳнинг йўлига даъват қилишимиз вожиб бўлади. Улар Аллоҳ ва бизнинг душманларимиздир, деб уларни ташлаб қўймаймиз. Балки уларни Аллоҳнинг йўлига даъват қиламиз, шояд Аллоҳ таоло уларни ҳидоят қилса. Агар даъватимизни қабул қилишмаса, куч-қудратга эга эканмиз, уларга қарши жанг қиламиз. Ё исломга кирадилар ёки яҳуд, насоро ва мажусийлардан бўлишса, хорланган-мағлуб ҳолларида жизя тўлайдилар ва ислом ҳукмларига бўйинсуниб, ўзларининг дин-удумларини ташлайдилар.
Бироқ жизя тўлаб, ислом ҳукмига бўйинсуниш шарти билан. Агар аҳли китоблардан (яҳуд ва насоролардан) ва мажусийлардан бўлишмаса, улардан жизя олишликда уламолар ўртасида ихтилоф бор.
2 - Ҳожат тушганда кофирлар билан сулҳ тузишдан монелик йўқдир. Мусулмонлар жанг қилишга қодир бўлмай ёки уларнинг ёмонликларидан хавфсираб сулҳ-шартнома тузишга эҳтиёж сезсалар, ёки уларнинг ўзлари сулҳ тузиш таклифи билан чиқсалар, мусулмонлар то куч-қувватга киргунларига қадар улар билан (тинчлик) шартнома(си) тузишларида зиён йўқдир. «(Эй Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи ва саллам), агар улар сулҳга майл қилсалар, сиз ҳам унга мойил бўлинг» (Анфол: 61). Сулҳ тузилганда ҳам доимий (тинчлик) деб эмас, балки мусулмонларнинг ҳукмдори фойда миқдорини кўздан кечириб, маълум бир муддатга-муваққат шартнома тузади.
3 - Мусулмонларга яхшилик қилишганда қилган яхшиликлари эвазига мукофот улашишдан монелик йўқдир. Аллоҳ таоло шундай деди: «Аллоҳ дин(ингиз – Ислом) тўғрисида сизлар билан урушмаган ва сизларни ўз диёрларингиздан ҳайдаб чиқармаган кимсалардан – уларга яхшилик қилишларингиздан ва уларга адолатли бўлишларингиздан қайтармас. Албатта Аллоҳ адолат қилгувчиларни севар» (Мумтаҳана: 8).
4 - Мусулмон фарзанд кофир отасига яхшилик қилиши вожиб бўлади. Бироқ унга куфр борасида итоат қилмайди. Аллоҳ таолонинг ушбу қовлига биноан: «Биз инсонга ота-онасини (яъни, уларга яхшилик қилишни) амр этдик. Онаси унга ожизлик устига ожизлик билан ҳомиладор бўлди (яъни, қорнидаги ҳомила каттарган сари онанинг ҳоли қуриб, заифлаша борур) уни (кўкракдан) ажратиш (муддати) икки йилда (келур). (Биз инсонга буйирдикки), «Сен Менга ва ота-онангга шукр қилгин! Ёлғиз Ўзимга қайтажаксан! Агар улар (яъни, ота-онанг) сени ўзинг билмаган нарсаларни Менга шерик қилишга зўрласалар, у ҳолда уларга итоат этма! Уларга (гарчи кофир бўлсалар-да), дунёда яхши муомалада бўлгин ва ўзинг менга ижобат-тавба қилган кишиларнинг йўлига эргашгин!»» (Луқмон: 14-15). Демак, ота кофир бўлса-да, ўз ҳақ-ҳуқуқига эгадир. Бироқ уни қалбингиздан яхши кўрмайсиз. Балки тарбия қилганига яраша мукофот тарзида муомала қиласиз. Чунки у ота ва уни оталик рўбарўсидаги ўз ҳаққи бор.
5 - Улар билан тижорий муомала ва савдо қилиш. Улардан ҳожатга қараб мол сотиб олиш ва пул эвазига турли мол ва қурол-аслаҳарлар олиб киришда зиён йўқдир. Дарҳақиқат, Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи ва саллам кофирлар билан (тижорий) муомала қилганлар. Шунингдек Хайбар аҳли бўлмиш яҳудлар билан ерни экин-тикин қилиш ва ҳосилнинг бир қисмини уларга қолдириш шарти билан (тижорий) муомала қилганлар. Бу уларни дўст тутиб, муҳаббат қўйишдан эмас. Бали ўзаро фойда алишишдир. Ушбу ишларни яхши билиб олишимиз ва улар кофирларни дўст тутиш бобига кирмаслиги ва қайтарилган ҳам эмаслигини ёдда тутишимиз даркор.
Шунингдек улардан қарз сўраш ҳам (ушбу қисм остига дохил бўлади). Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи ва саллам яҳудийдан таомни қарзга олганлар. Ва гаровга ўзларининг совутларини қўйганлар. Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи ва саллам вафот этганларида аҳли-оилаларига деб сотиб олган таомлари ўрнига берган ушбу совутлари яҳудийда қолди. Демак, шунга ўхшаш ишлардан монелик йўқдир. Ушбу ишлар дунёвий фойдалар бўлиб, қалбдаги муҳаббат ва дўст тутишга далолат қилмайди. Ушбу ишлар орасини ажратиб олишимиз лозим. Чунки баъзи кимсалар кофирларни душман тутиш ва уларга муҳаббат изҳор қилмаслик ҳақидаги ҳужжатларни эшитиб олади-да, улар билан умуман муомала қилинмайди ва узил-кесил алоқалар узилади, деб тушунади. Йўқ! Ушбу ишлар Аллоҳнинг Китоби ва Расули соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг Суннатларидан олинган аҳли илм наздида маъруф бўлган ҳукм, шарт ва ҳудудлар билан белгилаб қўйилгандир.
6 - Аллоҳ таоло аҳли китобларнинг аёлларига, ўз иффат-ор-номусларини сақлайдиган бўлишлари шарти билан турмуш қуришни ва уларнинг сўйган жонлиқларини мубоҳ-ҳалол қилди.
7 - Бирор муносабат билан чақирсалар, чақириқларига ижобат қилиш ва ҳалол бўлган таомларидан Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи ва саллам еганларидек еб-тановул қилиш.
8 - Кофир қўшниларга яхшилик қилиш. Чунки уларда қўшнилик ҳаққи бор.
9 - Уларга зулм қилиш жоиз эмас. Аллоҳ таоло шундай деди: «Бирон қавмни ёмон кўришингиз сизларни адолат қилмасликка тортмасин! Адолат қилингиз! Шу тақвога яқинроқдир» (Моида: 8).
![[Image: 12_108_tafsiri.jpg]](https://tavhid.com/downloads/instagram/quran/12_108_tafsiri.jpg)
Меҳмон 06-23-2010, 11:53 AM
Китоб ва Суннатдаги муслима аёлнинг ҳижоби
Муаллиф:Муҳаммад Носируддин Албоний
الإهداءإلى كل من رضيت بالله رباً وبالإسلام ديناً وبمحمدٍ نبياً ورسولاً إلى كل من ارتفعت بالإسلام فوق الهوى إلى ابنة خديجة وأسماء وسمية إلى كل فتاة التزمت كتاب ربها تلاوةً وتدبراً وعملاً إلى كل فتاة وضعت تحت قدميها الشعارات البرَّاقة والخادعة من دعاة التحلل والفجور
إلى كل فتاة تريد سعادة الدنيا والآخرة
Бу рисола Муҳаммад Носируддин Албоний раҳимаҳуллоҳ қаламига мансуб. Унда сиз азиз опа-сингилларга муслима аёлнинг либосини қандай бўлиши, унинг шартлари ва у тўғрисидаги уламолар фикрлари баён қилинади. Бу рисола туфайли Аллоҳ Таоло розилигига эришиш ва жаннатдаги олий мартабалар эгаси бўлишни Ул Зотдан илтижо қиламиз!
Ҳижоб шартлари
1. Истисно қилинган ўринлардан ташқари баданнинг барчасини ёпиши;
2. Безалган бўлмаслиги;
3. Ичи кўринмайдиган даражада қалин бўлиши;
4. Тормас, кенг бўлиши;
5. Атирланган, хушбўй бўлмаслиги;
6. Эр киши либосига ўхшамаслиги;
7. Кофирлар либосига ўхшамаслиги;
8. Шуҳрат либоси бўлмаслиги.
Welcome, Guest
There are currently 42 online users. 0 Member(s) | 39 Guest(s)
Bing, Google, Yandex
Latest Threads
Абдуллоҳ Бухорий (Мирзағо...
Forum: Жарҳ ва таъдилLast Post: encounc, 07-17-2024, 04:57 AM
Replies: 24 - Views: 67,853
Танишув сайтларидан умр й...
Forum: ОилаLast Post: encounc, 06-30-2024, 09:22 AM
Replies: 4 - Views: 37,240
Рукуда дуо қилиш ҳукми
Forum: Намоздаги қироат, дуо ва зикрларLast Post: Муслим, 06-23-2020, 05:26 PM
Replies: 1 - Views: 290
Фитр закотини шакарда бер...
Forum: Фитр закотиLast Post: Муслим, 05-22-2020, 01:07 AM
Replies: 0 - Views: 457
Бурунга дори томизиш рўза...
Forum: Рўзани бузувчи амалларLast Post: Муслим, 05-08-2020, 12:37 PM
Replies: 1 - Views: 2,328
Рўзадор хушбўйликдан фойд...
Forum: Рўзани бузмайдиган амалларLast Post: Муслим, 05-01-2020, 11:51 AM
Replies: 1 - Views: 1,695
Рўзадор аёл шом азонидан ...
Forum: РўзаLast Post: Муслим, 04-29-2020, 09:23 AM
Replies: 0 - Views: 557
Ақида ва рўза (Аҳмад ибн ...
Forum: РўзаLast Post: Муслим, 04-28-2020, 09:30 AM
Replies: 0 - Views: 784
Шаъбон ойи ўртасини нишон...
Forum: БидъатLast Post: Муслим, 04-14-2020, 12:42 PM
Replies: 6 - Views: 15,566