Умумий ва муайян такфир ўртасидаги фарқ
67-савол: Умумий куфрга ҳукм қилиш билан хос куфрга ҳукм қилиш ўртасида нима фарқ бор?
Умумий-(мутлақ) куфрга ҳукм қилиш: умумий ваъид каби. Уни мутлақ ва умумий айтиш вожиб бўлади. Имомларнинг ушбу сўзлари каби: «Кимда-ким Қуръон махлуқ деса, бас, у кофирдир». Ҳамда Ибн Хузайма раҳимаҳуллоҳнинг: «Кимда-ким Аллоҳ аршига, етти осмон юқорисига кўтарилган дея тан олмаса, бас, у кофир, қони ҳалол ва моли ўлжа бўлади» - деб айтганлари каби.
Муайян шахсга куфр ҳукмини бериш (хос такфир) эса: бунда шартлар тўла топилиши ва тўсиқлар бартараф бўлиши шартдир. Демак, мутлақ (умумий) такфирдан, ана шунга қўл урган муайян шахга, то такфир қилиш шартлари тўла топилиб, ундан тўсиқлари бартараф бўлмагунча куфрга ҳукм қилишлик келиб чиқмайди.
Умумий-(мутлақ) куфрга ҳукм қилиш: умумий ваъид каби. Уни мутлақ ва умумий айтиш вожиб бўлади. Имомларнинг ушбу сўзлари каби: «Кимда-ким Қуръон махлуқ деса, бас, у кофирдир». Ҳамда Ибн Хузайма раҳимаҳуллоҳнинг: «Кимда-ким Аллоҳ аршига, етти осмон юқорисига кўтарилган дея тан олмаса, бас, у кофир, қони ҳалол ва моли ўлжа бўлади» - деб айтганлари каби.
Муайян шахсга куфр ҳукмини бериш (хос такфир) эса: бунда шартлар тўла топилиши ва тўсиқлар бартараф бўлиши шартдир. Демак, мутлақ (умумий) такфирдан, ана шунга қўл урган муайян шахга, то такфир қилиш шартлари тўла топилиб, ундан тўсиқлари бартараф бўлмагунча куфрга ҳукм қилишлик келиб чиқмайди.