11-17-2013, 12:54 PM
Илм тўғридан-тўғри китоблардан олинмайди
(Муаллиф раҳимаҳуллоҳнинг): «Ушбу уч масалани..», деган сўзларидаги ўқиб-ўрганишнинг маъноси: илмни уламолардан олиб, ёдламоқ, фаҳмламоқ ва идрок этмоқдир. Ана шу ўқиб-ўрганишдир. Китобни ўқиб, мутолаа қилишнинг ўзи эмас. Бу ўқиб-ўрганиш дейилмайди. Таълим олиш – илмни ўз эгаларидан олиб, ҳифз қилиш-ёд олиш, фаҳмлаб тамомий суратда идрок қила билишдир. Ана шу саҳиҳ таълимдир. Қуруқ қироат ва мутолаага келсак, ушбу иш талаб қилинган бўлса-да, бироқ таълим олишда кифоя қилмайди. Тўғри бу ишда фойда бор, бироқ етарли даражада эмас, ушбу ишга чекланиб қолиш кифоя қилмайди.
Бугунги кунда рўй бераётганидек китобларни ўзига устоз қилиб олишлик ҳам жоиз эмас. Чунки китобларга шогирд тушишлик ниҳоятда хатарли бўлиб, ушбу ишдан носоғломлик, ўзини олим санамоқ ва жоҳил кишидан келадиган зарардан каттароқ зарарлар ҳосил бўлади. Чунки жоҳил ўзини жоҳил эканини билиб, ўз чегарасида тўхтайди. Бироқ ўзини олим сановчи, ўзини билувчилар сафида кўриб, Аллоҳ ҳаром қилганини ҳалол ва ҳалол қилганини ҳаром қилиб беради. Аллоҳ ҳақида билимсиз сўзлайди. Демак, масала жуда хатарлидир.
Илм тўғридан-тўғри китоблардан олинмайди, балки китоблар бир восита холос. Илмнинг ҳақиқати шуки, у авлоддан авлодга уламолардан олинади. Китоблар илм талаб қилишликдаги восита холос.
Бугунги кунда рўй бераётганидек китобларни ўзига устоз қилиб олишлик ҳам жоиз эмас. Чунки китобларга шогирд тушишлик ниҳоятда хатарли бўлиб, ушбу ишдан носоғломлик, ўзини олим санамоқ ва жоҳил кишидан келадиган зарардан каттароқ зарарлар ҳосил бўлади. Чунки жоҳил ўзини жоҳил эканини билиб, ўз чегарасида тўхтайди. Бироқ ўзини олим сановчи, ўзини билувчилар сафида кўриб, Аллоҳ ҳаром қилганини ҳалол ва ҳалол қилганини ҳаром қилиб беради. Аллоҳ ҳақида билимсиз сўзлайди. Демак, масала жуда хатарлидир.
Илм тўғридан-тўғри китоблардан олинмайди, балки китоблар бир восита холос. Илмнинг ҳақиқати шуки, у авлоддан авлодга уламолардан олинади. Китоблар илм талаб қилишликдаги восита холос.